Ngày 24.10,ảngNinhcóthêmditíchquốcgiađặcbiệbinhluan Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 1225/QĐ-TTg về việc công nhận xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt đối với 2 di tích của tỉnh Quảng Ninh.
Theo đó, 2 di tích được công nhận là di tích lịch sử quần thể Thương cảng Vân Đồn và di tích kiến trúc - nghệ thuật đình Trà Cổ.
Thủ tướng Chính phủ giao Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL, chủ tịch UBND các cấp nơi có di tích được xếp hạng trong trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn của mình thực hiện việc quản lý nhà nước đối với di tích theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa.
Theo UBND tỉnh Quảng Ninh, đình Trà Cổ là một trong những di tích lịch sử văn hóa, kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu đã được Bộ Văn hóa-Thông tin (nay là Bộ VH-TT-DL) xếp hạng di tích cấp quốc gia từ năm 1974. Về niên đại của đình Trà Cổ, đến nay chưa tìm thấy các căn cứ lịch sử, khoa học khẳng định niên đại chính xác, nhưng có nhiều ý kiến được đưa ra, sớm nhất là vào khoảng thế kỷ thứ 15. Tuy nhiên, căn cứ vào đặc điểm kiến trúc còn lưu giữ được, có thể phỏng đoán đình Trà Cổ được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ 17 - đầu thế kỷ 18.
Đáng chú ý, di tích được đánh giá là một trong những ngôi đình cổ, có bề dày lịch sử, văn hóa, có giá trị tiêu biểu về kiến trúc, nghệ thuật của khu vực đồng bằng Bắc bộ, đã kế thừa được những tinh hoa nghệ thuật của cả một giai đoạn lịch sử.
Năm 2014, di tích được UBND tỉnh Quảng Ninh công nhận là 1 trong 15 điểm tham quan du lịch của TP.Móng Cái và đang được UBND tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo triển khai công tác lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng cấp quốc gia đặc biệt.
Trong khi đó, Thương cảng Vân Đồn từng là một thương cảng của nước Đại Việt, tồn tại từ giữa thế kỷ thứ 12 đến cuối thế kỷ 18 ở vùng biển - nay thuộc tỉnh Quảng Ninh. Đây là trung tâm giao thương lớn và quan trọng của Việt Nam lúc bấy giờ, với nhiều thuyền buôn từ khắp châu Á và châu Âu đến buôn bán, trao đổi hàng hóa.
Theo tài liệu lịch sử, Thương cảng Vân Đồn được thành lập từ khoảng năm 1149 đời vua Lý Anh Tông. Tuy nhiên, phải đến dưới thời Trần, thương cảng này mới thực sự phát triển mạnh mẽ, đồng thời trên 2 phương diện là trung tâm giao thương quốc tế và là vị trí trọng yếu của an ninh quốc gia vùng biển Đông Bắc. Giai đoạn phát triển cực thịnh của thương cảng là từ thế kỷ 13-16.
Thương cảng Vân Đồn trong suốt hơn 700 năm lịch sử không chỉ hoạt động đơn tuyến với một bến cảng duy nhất mà là một hệ thống các bến bãi, vụng đỗ tàu liên đới với nhau. Trung tâm của thương cảng có phạm vi 200 km2, ở vùng vịnh Bái Tử Long, thuộc địa bàn xã Thắng Lợi, Quan Lạn, Minh Châu, Ngọc Vừng (H.Vân Đồn). Đặc biệt, vùng Cống Đông - Cống Tây (xã đảo Thắng Lợi, H.Vân Đồn) là trung tâm một thời của Thương cảng Vân Đồn.
Đến nay, Quảng Ninh có 8 di tích quốc gia đặc biệt, gồm: danh lam vịnh Hạ Long (TP.Hạ Long); di tích lịch sử Bạch Đằng (TP.Uông Bí và TX.Quảng Yên); di tích lịch sử Yên Tử (TP.Uông Bí và TX.Đông Triều); di tích lịch sử nhà Trần (TX.Đông Triều); di tích lịch sử Đền Cửa Ông (TP.Cẩm Phả và H.Vân Đồn); khu di tích Hồ Chủ Tịch tại huyện đảo Cô Tô và 2 di tích vừa được công nhận: di tích lịch sử quần thể Thương cảng Vân Đồn và di tích kiến trúc - nghệ thuật đình Trà Cổ.